Obees. Dik. Vet Zwaar. Zwaargebouwd. Zwaarlijvig. Overtollig vet
dragend. Ongezond gewicht. Dit zijn slechts een aantal woorden van een
eindeloze lijst die wordt gebruikt om het gewicht van mensen te beschrijven.
Zijn deze woorden stigmatiserend? Geven ze je het gevoel waardeloos
te zijn? Maken ze je boos? Maakt het uit in welke context deze woorden
worden gebruikt?" - Angela Chesworth
Hoe moeten we het noemen? Het is verrassend hoeveel aandacht we
besteden aan het beantwoorden van deze vraag wanneer we over obesitas
praten. Sommige mensen geven de voorkeur aan "dik" omdat ze
denken dat het een feitelijke beschrijving is. Anderen zijn beledigd
door "dik" en geven de voorkeur aan "obees" omdat
het een objectieve, klinische term is.
Tijdens een recente conferentie over obesitas en gewichtsbeheersing
in het Verenigd Koninkrijk hoorde ik een spreker verwijzen naar
"zware" mensen. Dit veroorzaakte een zeer negatieve reactie
onder bepaalde delen van het publiek, die duidelijk vonden dat dit
zowel stigmatiserend als beledigend was.
Ik neem actief deel aan organisaties die mensen met obesitas
ondersteunen. Ik voel dat het stigma een heel belangrijk aspect is van
de uitdaging en natuurlijk is dit de plek waar definities - en
meningsverschillen over definities - ontstaan. Omdat we allemaal
individuen zijn, is het moeilijk om het iedereen naar de zin te maken.
Wat voor de een beledigend is, is dat voor de ander niet.
Voor mij is het de context die een woord schadelijk maakt. Als je
"dik" wordt genoemd door een vreemde, kan je je ontzet, boos
en zelfs waardeloos voelen. Maar wat als een arts tegen je zegt:
"Ik ben bang dat je lichaam te veel vet bevat en dat dit
toekomstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken." Geeft dit je
dezelfde gevoelens?
Obesitas wordt meestal gezien als zelfveroorzaakt, waardoor mensen
er grappen over maken, discriminerend gedrag vertonen en pesten. Dus
bij het verlaten van de conferentie was ik bezorgd dat zoveel aandacht
was besteed aan "hoe noemen we het?" Is het "eet
minder, beweeg meer"-stigma niet veel zorgwekkender dan hoe we de
ziekte zelf noemen?
Wat mensen niet realiseren is dat ik actief ben. Ik heb na mijn
afstuderen een fulltime fysieke baan gehad. Ik heb ook een personal
trainer gehad en woon fitness- en dagelijkse zwemsessies bij. Dus ga
je gang en noem me dik, vet, zwaar, zwaargebouwd, of wat je maar wilt.
Maar als je me zo nodig moet beoordelen, doe dit dan op basis van je
eigen waarnemingen, niet op basis van wat je wordt verteld in de
media, of door professionals zonder ervaring of inzicht in wat leven
met obesitas werkelijk inhoudt.
Naar mijn mening zouden conferenties en andere forums waar obesitas
wordt besproken baat hebben bij een betere communicatie tussen
academici en patiënten. Een dergelijke dialoog zou bijdragen tot een
beter begrip van de uitdagingen waarmee mensen die leven met obesitas
te maken hebben, en een betere strategie om met één visie vorderingen
te boeken. En niet met slechts één beperkt, stigmatiserend woord.