De eerste aanwijzingen van een link tussen onze genen en het ontstaan van obesitas, werd in 1952 aan het licht gebracht door een groep onderzoekers van de University of Michigan. Ze voerden een onderzoek uit onder 81 tweelingen, waarbij de tweelingen op verschillende manieren werden onderzocht en gemeten. Van de lengte van de voet, tot de lengte van de onderarm en de grootte van de neus. Met deze metingen konden onderzoekers achterhalen hoe waarschijnlijk het was dat deze verschillende eigenschappen erfelijk waren. Uit alle verschillende eigenschappen die werden gemeten, ontdekten de wetenschappers twee eigenschappen met een wel erg hoog erfelijkheidspercentage: lichaamsgewicht en tailleomtrek.
Er zijn sindsdien veel soortgelijke onderzoeken uitgevoerd waarin ook tweelingen werden vergeleken die niet samen opgroeiden. En wat bleek? Twee-eiige tweelingen die in dezelfde omgeving opgroeien kunnen een heel verschillend BMI hebben, terwijl eeneiige tweelingen die gescheiden van elkaar opgroeien (bijvoorbeeld door adoptie) eigenlijk altijd een vergelijkbaar BMI hebben. Een duidelijk bewijs van de impact van genen op gewicht.
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de invloed van genen en we weten nog heel veel niet. Maar wat we inmiddels wel weten is dat genen invloed hebben op:
Onze genen zijn de afgelopen honderd jaar niet veranderd. Sterker nog, zelfs over de afgelopen 50.000 jaar zijn ze grotendeels gelijk gebleven. Maar wat wel veranderd is, is onze leefomgeving.
Vanuit onze natuurlijke aanleg hebben we een voorkeur voor een energierijk dieet. Dit komt doordat we 50.000 jaar geleden te maken hadden met voedselschaarste. Je had destijds meer kans om te overleven als het lichaam goed was in het opslaan van energie als vetweefsel. De hersenen pasten zich hier vervolgens op aan en gingen continu op zoek naar lekkere, calorierijke voeding die het lichaam makkelijk kon opslaan als vetweefsel. Tegenwoordig zijn vette en energierijke voedingsmiddelen makkelijk verkrijgbaar, maar onze hersenen hebben zich daaraan niet aangepast. Zij slaan voedsel nog steeds op als vet voor tijden van voedselschaarste en houden een voorkeur voor calorierijk voedsel.
Als onze genen al die jaren hetzelfde zijn gebleven, waarom reageren we dan niet allemaal hetzelfde op voedsel? Er zijn tientallen redenen waarom de ene persoon wel overgewicht ontwikkelt en de ander niet. Als we kijken naar genetische aanleg in combinatie met de huidige omgeving waarin wij leven, is het verschil tussen mensen goed uit te leggen aan de hand van een simpel voorbeeld.
Stel je twee verschillende emmers voor, emmer A en emmer B. In emmer B zitten kleine gaatjes, in emmer A niet. Allebei de emmers staan ’s nachts op dezelfde plek buiten in de regen, maar zitten ’s ochtends niet even vol met water. In emmer A zit logischerwijs veel meer water dan in emmer B. Dit komt doordat emmer B gemaakt is om water weg te laten lopen via de gaatjes in de emmer. Met andere woorden, je hebt zowel de genetische samenstelling (hoe de emmer gemaakt is, de aanwezigheid van gaatjes) als de omgeving (de regen) nodig om ernstig overgewicht te ontwikkelen.
Ja, je kunt er iets aan doen. Al is dit zeker niet altijd makkelijk en zijn snelle oplossingen niet altijd de beste oplossingen. Juist omdat iedereen anders is en een ander genenpakket heeft, kunnen we verschillend reageren op verschillende behandelingen. Wat voor de ene persoon wel werkt, werkt voor de ander juist niet. Een behandeling die volledig is afgestemd op jou als persoon, met de juiste zorg en bijsturing, is daarom van groot belang. Lees meer over de verschillende behandelmethoden voor obesitas in dit artikel.
De website die u betreedt is niet in eigendom, noch beheerd door Novo Nordisk. Novo Nordisk neemt geen enkele verantwoordelijkheid voor de inhoud en kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de aldaar beschikbare informatie.
Websites waarop behandelaren hun behandellocaties kunnen aanmelden zijn wel onderdeel van Novo Nordisk B.V
