Ως γονείς ή φροντιστές, θέλουμε το καλύτερο για τους νέους που είναι υπό τη φροντίδα μας. Θέλουμε να είναι ευτυχισμένοι, υγιείς και με αυτοπεποίθηση- ειδικά καθώς διανύουν την περίοδο της εφηβείας, όπου η αλλαγή των ορμονών μπορεί να φέρει πολλές προκλήσεις!  

Οι ορμονικές αλλαγές επηρεάζουν τη διάθεση, το σώμα και τη συμπεριφορά, κάτι που μπορεί να δυσκολεύει τη διαχείριση βάρους.

Τι πρέπει να κάνουμε όμως αν το έφηβο παιδί μας έχει περιττά κιλά ή ζει με παχυσαρκία; Πολλοί γονείς και φροντιστές διστάζουν να συζητήσουν το θέμα του βάρους. Είναι ένα ευαίσθητο θέμα και είναι φυσικό να θέλουμε να αποφύγουμε τη σύγκρουση. Ωστόσο, έρχεται κάποια στιγμή που ίσως χρειαστεί να λάβετε δράση. Μπορεί να έχετε ανακαλύψει ότι το έφηβο παιδί σας έχει πέσει θύμα εκφοβισμού. Ίσως βλέπετε ότι παλεύει με την αυτοεκτίμηση ή την κατάθλιψη. Ή μπορεί να ανησυχείτε για τη μακροπρόθεσμη υγεία του- 4 στους 5 εφήβους που ζουν με παχυσαρκία γίνονται ενήλικες με παχυσαρκία. Αν αυτό σας ακούγεται οικείο, ας δούμε μερικά από τα ερωτήματα που θέτουν συχνά οι γονείς και οι φροντιστές στον εαυτό τους.

Πολλοί γονείς αναλαμβάνουν όλη την ευθύνη για το παιδί τους που ζει με παχυσαρκία και αισθάνονται ότι θα μπορούσαν να είχαν κάνει περισσότερα γι' αυτό το θέμα. Η αλήθεια είναι ότι η παχυσαρκία είναι μια σύνθετη νόσους με πολλούς παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξή της. Αυτοί περιλαμβάνουν γενετικούς, ψυχολογικούς, περιβαλλοντικούς και φυσιολογικούς παράγοντες (λειτουργία του οργανισμού ενός ατόμου). Οι φροντιστές δεν μπορούν να είναι υπεύθυνοι για όλα όσα κάνει ένα νέο παιδί ή να το προστατεύσουν από όλους τους εξωτερικούς παράγοντες. Αυτό που μπορούν να κάνουν είναι να το υποστηρίξουν να κάνει θετικές επιλογές και να το ενθαρρύνουν να αναζητήσει ιατρική βοήθεια, όταν κριθεί απαραίτητο.

Είναι καλό να επιτρέπουμε στους εφήβους να αναπτύξουν το αίσθημα ευθύνης για τις πράξεις τους, όμως οι περισσότεροι νέοι χρειάζονται καθοδήγηση και ενθάρρυνση στην πορεία. Αν παλεύουν με το βάρος τους, μπορεί να καλοδεχτούν την ευκαιρία να μοιραστούν τα συναισθήματά τους με ένα μέλος της οικογένειας ή έναν φίλο, και να συζητήσουν μαζί για την καλύτερη προσέγγιση που πρέπει να ακολουθήσουν.

Πολλοί γονείς ή φροντιστές ανησυχούν ότι η συζήτηση για το βάρος θα κάνει τα πράγματα χειρότερα- ενισχύοντας τη χαμηλή αυτοεκτίμηση ή πυροδοτώντας μια ανθυγιεινή σχέση με το σώμα και το φαγητό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι προτιμότερο να θέτουμε τα πράγματα επί τάπητος και να τα αντιμετωπίζουμε κατά μέτωπο. Μπορεί να αποδειχτεί πολύ ωφέλιμο να ενθαρρύνετε τις ανοιχτές συζητήσεις στο σπίτι σας, καθώς αυτό μπορεί να κάνει το σπίτι ένα «ασφαλές» μέρος για να συζητήσει το παιδί σας ανοιχτά για το βάρος.

Οι επαγγελματίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειακών ιατρών, των φαρμακοποιών και των νοσηλευτών, μπορούν να παρέχουν πολύτιμη υποστήριξη ως επόμενο βήμα.

Διαλέξτε την κατάλληλη στιγμή! Προσπαθήστε να βρείτε μια ώρα που δεν θα σας ενοχλήσει κανείς. Εισάγετε το θέμα ήπια, π.χ. «Παρατήρησα ότι ανησυχείς για το βάρος σου» ή «Στο τελευταίο σου ραντεβού με τον γιατρό, ανέφερε ότι έχεις πάρει βάρος- θα ήθελες να μιλήσεις γι' αυτό;». Μια άλλη επιλογή θα μπορούσε να είναι να πείτε: «Πώς αισθάνεσαι για το σώμα ή το βάρος σου;», ως ένας τρόπος να δημιουργήσετε έδαφος για να ανοίξετε μια συζήτηση. Η χρήση του παρακάτω υπολογιστή ΔΜΣ μπορεί να είναι ένας καλός τρόπος για να ξεκινήσετε μια συζήτηση σχετικά με το υγιές βάρος. Αν το έφηβο παιδί σας είναι απρόθυμο να ανοιχτεί, ξεκαθαρίστε ότι είστε εκεί για να μιλήσετε όποτε είναι έτοιμο. Αφού έχετε εισάγει το θέμα, είναι ευκολότερο να επιστρέψετε σε αυτό αργότερα.

• Να επιλέξετε ησυχία για να κάνετε μια συζήτηση, για παράδειγμα κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού με το αυτοκίνητο.

• Να ενθαρρύνετε το έφηβο παιδί σας να μιλάει ανοιχτά.

• Να είστε συμπονετικοί (ενσυναίσθηση και όχι συμπάθεια) και να επιλέγετε προσεκτικά τα λόγια σας - βεβαιωθείτε ότι έχετε ευχαριστήσει το παιδί σας που είναι ειλικρινές και ανοιχτό μαζί σας. 

• Να επαινείτε το παιδί σας όταν κάνει υγιεινές επιλογές σχετικά με το φαγητό ή την άσκηση.

• Να το συμβουλεύετε να εστιάζει στα οφέλη της απώλειας βάρους για την υγεία και την ποιότητα ζωής του, και όχι για την εξωτερική του εμφάνιση

• Να καθησυχάσετε το έφηβο παιδί σας ότι μπορεί να πάρει τον έλεγχο του βάρους του και ότι είστε μαζί σε αυτό το ταξίδι.

• Να προσφέρετε θετικές προτάσεις, όπως να πηγαίνετε βόλτες ή να αθλείστε μαζί, να δοκιμάζετε υγιεινές συνταγές ή να συμφωνήσετε τα εβδομαδιαία όρια στις λιχουδιές και τα σνακ.

• Να τους υποδεικνύετε αξιόπιστες πηγές πληροφοριών σχετικά με το βάρος, όπως τα άρθρα σε αυτόν τον ιστότοπο.

• Να μιλήσετε με τον γιατρό σας για να σας συμβουλεύσει πώς να βελτιώσετε τις διατροφικές συνήθειες και τα επίπεδα δραστηριότητας της οικογένειάς σας.

• Να τους κρίνετε ή να επιρρίπτετε ευθύνες- πολλοί έφηβοι που ζουν με υπερβολικό βάρος αισθάνονται ήδη ενοχές και δε θέλουν να νιώθουν ότι τους κάνουν «κήρυγμα».

• Να τους φουσκώσετε τα μυαλά με μη ρεαλιστικούς στόχους- συμφωνήστε σε μικρούς, διαχειρίσιμους στόχους, που μπορούν να χτιστούν με την πάροδο του χρόνου.

• Να τους μιλήσετε για δίαιτες- κρατήστε την εστίαση στην υγιεινή διατροφή και όχι στο πώς φαίνονται εμφανισιακά.

• Να τους πιέσετε να μιλήσουν αν δεν είναι έτοιμοι.

• Να τους συγκρίνετε με τους φίλους τους.

• Αφήσετε τη συζήτηση να μετατραπεί σε καυγά- αν η συζήτηση γίνει έντονη, σταματήστε την και συμφωνήστε να μιλήσετε κάποια άλλη στιγμή.

Δεν είστε μόνοι!

Αυτός ο ιστότοπος περιέχει πολλά άρθρα για μια σειρά θεμάτων, που θα βοηθήσουν εσάς και το έφηβο παιδί σας να κατανοήσετε τους παράγοντες που επηρεάζουν το βάρος και τον τρόπο επίτευξης των στόχων υγείας. Μπορεί να θέλουν να τα διαβάσουν στον δικό τους χρόνο, ενώ μπορείτε να διαμοιραστείτε τα ειδικά άρθρα για εφήβους που ανησυχούν για το βάρος τους. 

Ο European Coalition for People living with Obesity Healthcare providers (ECPO) ξεκίνησε ένα podcast με θέμα «Οι νέοι μιλούν για την παχυσαρκία».

Οι επαγγελματίες υγείας, με εξειδίκευση στη διαχείριση βάρους, μπορούν να σας βοηθήσουν να αναπτύξετε ένα πρόγραμμα αντιμετώπισης που να είναι κατάλληλο για το έφηβο παιδί σας. 

Ξεκινήστε τη συζήτηση σήμερα.