1. Voeding: krijg inzicht in je relatie met eten

Vergeet het wonderdieet. Je eetgedrag veranderen betekent niet gewoon minder calorieën eten. Het is belangrijk om inzicht te krijgen in hoe, wanneer en waarom je eet. Iedereen heeft een ander eetpatroon. Het is dus belangrijk om hier rekening mee te houden bij het opstellen van een persoonlijk plan om gezond gewicht te verliezen^1,2.

Wil je een duurzamere relatie met voeding ontwikkelen, dan kan je jezelf deze vragen stellen:

• Waar eet je normaal gezien?
• Is er een specifiek tijdstip van de dag waarop je het risico loopt om veel of ongezond te eten?
• Eet je wanneer je je moe, gestrest of verdrietig voelt?
• Hoe ervaar je het voldaan gevoel na een maaltijd?

2. Beweging: 150 minuten lichamelijke activiteit per week

Je hoeft niet elke dag een marathon te lopen om gezond gewicht te verliezen en het onder controle te houden. Een beetje extra beweging in je dagelijkse leven kan al veel betekenen.

Het doel is 150 minuten lichaamsbeweging per week. Bouw dit langzaam op door geleidelijk aan nieuwe activiteiten toe te voegen aan je dagelijks leven waarvan je geniet. Elke stap telt. Hier zijn alvast een paar tips om meer te bewegen op dagelijkse basis^1,3:

• Sta elk uur even recht en wandel rond als je een zittend beroep hebt.
• Neem vaker de trap als je in de mogelijkheid bent.
• Ga eens te voet naar de winkel, bijvoorbeeld wanneer je geen grote of zware boodschappen doet.

3. Gedragstherapie: gedachten en emoties beïnvloeden je voedselinname

Ons lichaam en onze geest zijn sterk verbonden met elkaar. Je gedachten en emoties hebben zo ook invloed op je voedselinname. Eet of snack je soms (meer) zonder dat je echt honger hebt, uit gewoonte, verveling, stress of verdriet? Een gedragstherapeut helpt je te begrijpen waarom, wat je triggers zijn om te eten en hoe je gewoontes kan doorbreken. Via gedragstherapie leer je stap voor stap gezondere gewoontes aan, op een manier die je volhoudt. Want hoe beter jij je gedachten en emoties begrijpt en beheerst, hoe makkelijker het is om je gewicht onder controle te krijgen^2,4.

4. Maaltijdvervangers: gecontroleerd minder calorieën eten

Soms maakt een tijdelijk, medisch begeleid dieet met maaltijdvervangers (hypocalorisch dieet) het eenvoudiger om gezond gewicht te verliezen. Deze voedingsproducten met een bepaalde hoeveelheid calorieën en essentiële voedingsstoffen bevatten doorgaans veel eiwitten en weinig vet en koolhydraten (suikers)⁵. 

Praat met je arts om te kijken of dit soort dieet een goede keuze is voor jou. Onder begeleiding kan je elke dag één of meer maaltijden vervangen door dit soort calorie-arme voedingsproducten.

5. Geneesmiddelen: extra ondersteuning voor je lichaam

Sommige biologische processen in je lichaam heb je niet zelf onder controle, zoals je lichaamstemperatuur en ook je eetlust. Geneesmiddelen tegen obesitas kunnen hierbij helpen door in te spelen op verschillende biologische processen^6,7:

• Je eetlust onderdrukken: deze geneesmiddelen zwakken je hongergevoel af waardoor je minder gaat eten en het makkelijker wordt om te vermageren en je levensstijl te veranderen.
• Je gewicht controleren en gewichtstoename voorkomen door de biologische reacties in je lichaam, zoals aanhoudende honger, te beheersen.
• De manier waarop je voeding opneemt veranderen door bijvoorbeeld de hoeveelheid vet die door je lichaam wordt opgenomen te beperken.

6. Bariatrische chirurgie: het effect van een maagverkleining

• Voor sommige mensen die lijden aan obesitas is een maagoperatie de juiste keuze. De ingreep vermindert hoeveel je kan eten en zorgt voor grote metabolische en hormonale veranderingen die de gewichtsregulatie kunnen verbeteren^8,9.
• Een gespecialiseerd multidisciplinair team onderzoekt steeds op voorhand of een maagverkleining past in je obesitasbehandeling.

Ieder lichaam is anders, dus ook de behandeling is voor iedereen uniek. Je arts helpt je om een plan op te stellen dat bij jou past. Maar niemand weet op voorhand hoe je lichaam zal reageren op een specifieke obesitasbehandeling. Daarom is het belangrijk dat je arts je traject blijft opvolgen. Wat minder goed werkt voor je lichaam, kunnen jullie aanpassen. Wat wel werkt, bouwen jullie verder uit. Zo zal je stap voor stap betere resultaten en een gezond gewicht behalen.

Wat als er plots niets meer gebeurt op de weegschaal? Ongeacht welke behandeling je volgt: op een bepaald moment stopt het gewichtsverlies en kan je denken ‘Waarom blijft mijn gewicht hangen?’. Het zogenaamde ‘gewichtsplateau’ is een normaal onderdeel van het proces. Laat je er zeker niet door ontmoedigen. Blijf volhouden¹⁰.

Waarom blijft je gewicht een tijd hangen? Je lichaam past zich aan het gewichtsverlies aan. Zonder dat je het doorhebt, verhoogt je hongergevoel. Tegelijk verbruikt je lichaam minder energie¹¹. Die reactie is puur biologisch en kan zelfs jaren duren¹². Onderzoek toont aan dat mensen in studies binnen de 2 jaar de helft van hun verloren gewicht opnieuw bijkwamen en na 5 jaar was meer dan 80% van het verloren gewicht weer terug¹⁰. Dat komt niet door een gebrek aan wilskracht, maar door hoe ons lichaam functioneert. Ons lichaam werkt op een manier die ontstaan is door miljoenen jaren evolutie. Zelfs als we ons best doen, blijft dat eigen ritme en die werking bestaan¹⁰.

Als je op het gewichtsplateau zit, is het normaal dat je denkt: “Waarom doe ik dit nog?” of “Ik geef het op, want het werkt toch niet meer.”. Het behouden van gewichtsverlies is op zich al een enorme prestatie. Wees trots op jezelf en wat je al bereikt hebt.

Je inspanningen zorgen voor positieve veranderingen in je hele lichaam, ook al zie je dat niet meteen aan de kilo's op de weegschaal^1,4. De behandelingen werken voortdurend op de achtergrond, net zoals een app die blijft draaien op je smartphone. Ze helpen om je lichaam opnieuw in balans te brengen. Laat je begeleiden door je arts en kijk samen of je plan aanpassingen nodig heeft.

*Sommige behandelingen kunnen bijwerkingen hebben. Deze informatie mag niet worden opgevat als advies of aanbeveling voor een behandeling. Raadpleeg altijd je zorgverlener voor advies over een behandeling.