Άγχος | 3 λεπτά ανάγνωσης

Στρες και παχυσαρκία: Γιατί στρεφόμαστε στο νόστιμο φαγητό

Το στρες για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να αλλάξει την όρεξή μας, κάτι που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας. Η χρήση τεχνικών διαχείρισης του άγχους είναι μια στρατηγική η οποία μπορεί να υποστηρίξει τις προσπάθειες διαχείρισης του βάρους σας.

Είναι φυσιολογικό να έχουμε στρες όταν αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις στη ζωή μας. Είναι επίσης πολύ συχνό φαινόμενο. Το 35% των ανθρώπων σε 142 χώρες, οι οποίοι απάντησαν σε μια παγκόσμια έρευνα της Gallup το 2018, δήλωσαν ότι έχουν στρες ένα μεγάλο μέρος της ημέρας. Συνήθως αυτό το στρες είναι βραχυπρόθεσμο, όπως η ανησυχία για μια επερχόμενη προθεσμία, και μπορεί να μας κινητοποιήσει με θετικό τρόπο για να αναλάβουμε δράση.

Αλλά το στρες για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία μας. Δεν κοιμόμαστε τόσο καλά και δεν κινούμαστε τόσο πολύ. Οι διατροφικές μας συνήθειες αλλάζουν επίσης και επιζητούμε πιο ανθυγιεινές τροφές. Όλες αυτές οι αντιδράσεις στο στρες αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας.

Το 35%

των ανθρώπων δήλωσαν ότι έχουν στρες ένα μεγάλο μέρος της ημέρας.

-Gallup’s Global Survey of 142 countries, 2019

Το comfort food ή αλλιώς φαγητό της παρηγοριάς είναι αγχολυτικό

Το στρες είναι μέρος της αντίδρασης «πάλη ή φυγή» του οργανισμού μας που μας βοηθά να επιβιώσουμε σε επικίνδυνες καταστάσεις εδώ και για χιλιάδες χρόνια. Και συνήθως το βιώνουμε μόνο για σύντομα χρονικά διαστήματα. Αλλά οι άνθρωποι πλέον βιώνουν στρες για τόσο μεγάλο μέρος της ημέρας τους που η συγκεκριμένη αντίδραση είναι διαρκώς ενεργοποιημένη.

Όταν συμβαίνει αυτό, αυξάνονται τα επίπεδα της κορτιζόλης, μίας από τις κύριες ορμόνες που εμπλέκονται στη βιολογική αντίδραση του στρες. Μία από τις επιδράσεις των αυξημένων επιπέδων κορτιζόλης είναι η αύξηση της όρεξης. Έτσι, αν νιώθουμε συνεχώς στρες, είναι επίσης πιο πιθανό να τρώμε περισσότερο φαγητό.

Και όχι οποιοδήποτε φαγητό. Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν έχουμε στρες, μας προσελκύουν περισσότερο τροφές πλούσιες σε ενέργεια. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι αυτές οι τροφές μπορεί να μας βοηθήσουν να αισθανθούμε ανακούφιση από το στρες. Γι’ αυτό ακριβώς η συγκεκριμένη συμπεριφορά ονομάζεται «φαγητό της παρηγοριάς».

Έτσι, το στρες δεν μας κάνει απλώς να θέλουμε να τρώμε περισσότερο, αλλά αλλάζει και τα είδη των τροφών που θέλουμε να καταναλώνουμε. Αυτό εξηγεί γιατί οι άνθρωποι που ζουν με παχυσαρκία τείνουν να έχουν υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης από το φυσιολογικό. Το στρες αυξάνει επίσης τον κίνδυνο να κοιμόμαστε λιγότερο, να πίνουμε περισσότερο αλκοόλ και να κινούμαστε λιγότερο, παράγοντες οι οποίοι στο σύνολό τους αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης της παχυσαρκίας.

Woman sitting on the mat at the seashore having view on the big wave and jetty

Ενέργειες που μπορείτε να κάνετε για να διαχειριστείτε το άγχος

Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν; Υπάρχει μια σειρά διαφορετικών στρατηγικών οι οποίες μπορούν να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε αγχωτικές καταστάσεις, καθώς και τα συναισθήματα που πηγάζουν από το στρες.

Βιβλιογραφικές αναφορές

Gallup. Gallup Global Emotions 2019.
American Psychological Association. How stress affects your health: https://www.apa.org/helpcenter/stress [Τελευταία πρόσβαση: Ιούλιος 2019].
Stults-Kolehmainen MA & Sinha R. The Effects of Stress on Physical Activity and Exercise. Sports Medicine 2014; 44:81-121.
Zellner DA et al. Food selection changes under stress. Physiology and Behavior 2006; 87(5):789-793.
Valk ES, Savas M & Rossum E. Stress and Obesity: Are There More Susceptible Individuals? Current Obesity Reports 2018; 7:193–203.
Forman E & Butryn M. Effective Weight Loss: An Acceptance-Based Behavioral Approach - Treatments That Work (Workbook Ed.). New York: Oxford University Press 2016.
Harvard Mental Health Letter. Why stress causes people to overeat. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/why-stress-causes-people-to-overeat [Τελευταία πρόσβαση: 11/11/2020].

Σχετικά άρθρα

Obesity Care | 5 λεπτά ανάγνωσης

Απώλεια βάρους μετά το απαγορευτικό της νόσου Covid-19

Πολλοί από εμάς πήραμε βάρος κατά τη διάρκεια του lockdown λόγω της νόσου COVID-19. Ποια είναι τα βήματα εάν πήρατε μερικά επιπλέον κιλά μετά το lockdown: δοκιμάζετε άλλη μια δίαιτα, κάνετε εγγραφή σε κάποιο γυμναστήριο ή σκέφτεστε να επικοινωνήσετε με τον αρμόδιο επαγγελματία υγείας;

Συμβουλές | 6 λεπτά ανάγνωσης

Πώς να συμπληρώνετε τις απαραίτητες ώρες ύπνου που χρειάζεται ο οργανισμός σας

Δείτε αν μερικές από αυτές τις συμβουλές μπορούν να σας βοηθήσουν να έχετε καλύτερη ποιότητα ύπνου. Μπορεί να σας βοηθήσει να ελέγξετε την όρεξή σας και να διατηρήσετε το βάρος σας ισορροπημένο.

Ψυχολογία | 5 λεπτά ανάγνωσης

Τα συναισθήματα διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη διαχείριση του βάρους

Η κατανάλωση φαγητού για να νιώσουμε καλύτερα αναφέρεται συχνά ως συναισθηματική υπερφαγία και μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο μερικές φορές χρειαζόμαστε ψυχολογική υποστήριξη, αντί για διατροφικές συμβουλές.