
Υπολογίστε τον ΔΜΣ σας
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) κατηγοριοποιεί τους ελλιποβαρείς, υπέρβαρους και παχύσαρκους ενήλικες με βάση το ύψος και το βάρος τους.
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) είναι ένας δείκτης βάρους σε σχέση με το ύψος, ο οποίος κατηγοριοποιεί το σώμα στους ενήλικες σε ελλιποβαρές, υπέρβαρο και παχύσαρκο. Χρησιμοποιείται ως εκτίμηση του σωματικού λίπους, αλλά δεν μετρά απευθείας το ποσοστό λίπους. Ο ΔΜΣ υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος σε κιλά με το τετράγωνο του ύψους σε μέτρα (οι τιμές του ΔΜΣ αντιπροσωπεύουν μονάδες kg/m2 και όλες οι τιμές του ΔΜΣ στο παρόν άρθρο πρέπει να θεωρείται ότι μετρούνται σε αυτήν τη μονάδα). Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες ΔΜΣ, οι οποίες αναλύονται λεπτομερώς παρακάτω.
Στη φωτογραφία απεικονίζεται μοντέλο
Αποτέλεσμα ΔΜΣ: Κάτω από 18,5
Όσοι ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία ορίζονται ως ελλιποβαρείς.
Το χαμηλό βάρος μπορεί να είναι σημάδι ότι δεν τρώτε αρκετά ή μπορεί να υποδηλώνει κάποια υποκείμενη ιατρική πάθηση. Εάν είστε ελλιποβαρείς, επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για περαιτέρω αξιολόγηση.
Αποτέλεσμα ΔΜΣ: Μεταξύ 18,5 και 24,9
Η ιατρική κοινότητα συνιστά να διατηρείτε το βάρος σας εντός αυτού του εύρους.
ΔΜΣ: μεταξύ 25 και 29,9
Τα άτομα αυτής της κατηγορίας μπορεί να κινδυνεύουν να αναπτύξουν παχυσαρκία.
Μπορεί επίσης να υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης άλλων προβλημάτων υγείας ή επιδείνωσης των υφιστάμενων με την πάροδο του χρόνου. Με βάση τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη διαχείριση της παχυσαρκίας σε ενήλικες, παρακάτω είναι οι πιθανότερες συστάσεις με βάση το εύρος του ΔΜΣ.
ΔΜΣ μεταξύ 25 και 26,9
Τα άτομα που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας σχετιζόμενα με το βάρος (π.χ. υψηλή αρτηριακή πίεση ή υψηλή χοληστερόλη), ενθαρρύνονται να τρέφονται υγιεινά και να αυξήσουν τη σωματική τους δραστηριότητα για να αποτρέψουν την περαιτέρω αύξηση του βάρους τους.
ΔΜΣ μεταξύ 27 και 29,9
Για άτομα που ανήκουν σε αυτό το εύρος και έχουν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το βάρος, πιθανότατα θα συσταθεί η απώλεια βάρους συνδυαστικά με παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής και θα εξεταστεί το ενδεχόμενο φαρμακευτικής αγωγής. H φαρμακευτική αγωγή συστήνεται όταν υπάρχουν συννοσηρότητες σχετιζόμενες με το βάρος.
Η δέσμευση σε παρεμβάσεις υγείας μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, βελτίωση της υγείας και καλύτερη ποιότητα ζωής.
Υπάρχουν τρεις κατηγορίες παχυσαρκίας με βάση το εύρος του ΔΜΣ:
Κατηγορία | BMI |
Τάξης Ι | 30.0–34.9 |
Τάξης II | 35.0–39.9 |
Τάξης III | Πάνω από 40 |
Τα εύρη του ΔΜΣ βασίζονται στην επίδραση που έχει το υπερβολικό λίπος στην υγεία ενός ατόμου, στο προσδόκιμο ζωής και στον κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών υγείας που σχετίζονται με το βάρος..
ΒΜΙ: 30,0 ή υψηλότερο
Τα άτομα που έχουν ΔΜΣ ίσο ή μεγαλύτερο του 30 μπορεί να πάσχουν από παχυσαρκία. Ο ΔΜΣ ≥30 είναι διαγνωστικό κριτήριο για παχυσαρκία, αλλά η τελική διάγνωση πρέπει να λαμβάνει υπόψη και άλλους παράγοντες (π.χ. κατανομή λίπους, συννοσηρότητες).
Οι οργανισμοί υγείας αναγνωρίζουν πλέον την παχυσαρκία ως μια χρόνια, αλλά διαχειρίσιμη νόσο που αντιμετωπίζεται με μια διεπιστημονική θεραπευτική προσέγγιση απώλειας βάρους.
Καθώς ο ΔΜΣ αυξάνεται εντός του εύρους που θεωρείται παχυσαρκία, αυξάνεται και ο παράγοντας κινδύνου για ορισμένες χρόνιες νόσους.
Οι υψηλοί ΔΜΣ (μεγαλύτεροι ή ίσοι με 30) στατιστικά σχετίζονται σημαντικά με διάφορες ιατρικές παθήσεις. Οι παθήσεις αυτές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, καρδιαγγειακές παθήσεις, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, οστεοαρθρίτιδα και διάφορες μορφές καρκίνου.
Ο ΔΜΣ δεν αποτελεί διάγνωση της παχυσαρκίας, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο των κινδύνων υγείας.
Στα άτομα με ΔΜΣ ίσο ή μεγαλύτερο του 30, συνιστάται ιδιαίτερα να συμβουλευτούν γιατρό ειδικά καταρτισμένο στη διαχείριση της παχυσαρκίας.
Υπάρχουν διάφορες επιστημονικά αποδεδειγμένες επιλογές για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Οι επιλογές αυτές εξαρτώνται από τις ειδικές ανάγκες ενός ατόμου, την τρέχουσα κατάσταση της υγείας του και την παρουσία επιπλοκών υγείας που σχετίζονται με το βάρος.
Οι αντιμετώπιση μπορεί να περιλαμβάνει συνδυασμό των ακόλουθων επιλογών:
*Η βαριατρική χειρουργική επέμβαση εξετάζεται για ενήλικες με ΔΜΣ 40 ή άνω ή για ενήλικες με ΔΜΣ άνω του 35 που έχουν υφιστάμενες συνοδές παθήσεις σχετιζόμενες με το βάρος. Η επιλογή γίνεται μετά από αποτυχία συντηρητικών μέτρων και αξιολόγηση από διεπιστημονική ομάδα.
Αποποίηση ευθύνης: Οι πληροφορίες αυτές δεν υποκαθιστούν τις συμβουλές ενός επαγγελματία υγείας. Εάν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις σχετικά με την υγεία σας, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον προσωπικό σας γιατρό ή κάποιον άλλον εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας.
Η παχυσαρκία είναι μια χρόνια νόσος που απαιτεί ιατρική φροντίδα. Για τον περισσότερο κόσμο, το υπερβολικό βάρος ή η παχυσαρκία (ΔΜΣ μεγαλύτερος ή ίσος με 25) συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας και συννοσηρότητας.
Οι εξετάσεις για την παχυσαρκία λαμβάνουν υπόψη τα επίπεδα του ΔΜΣ. Η παχυσαρκία μπορεί επίσης να αποτελέσει ένδειξη πιθανών μελλοντικών προβλημάτων υγείας, τα οποία μπορεί να απαιτούν ιατρική συμβουλή.
Σε γενικές γραμμές, όσο υψηλότερος είναι ο ΔΜΣ εντός του εύρους που θεωρείται παχυσαρκία, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα εμφάνισης άλλων χρόνιων παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως:
Σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ
Καρδιαγγειακή νόσος
Εγκεφαλικό επεισόδιο
Υψηλή αρτηριακή πίεση
Υπογονιμότητα
Κατάθλιψη και άγχος
Στεφανιαία νόσος
Δυσλιπιδαιμία
Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD)/Μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH)
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (GERD)
Μεταβολικό σύνδρομο (MetS)
Ακράτεια ούρων
Αποφρακτική υπνική άπνοια και αναπνευστικά προβλήματα
Χρόνια νεφρική νόσος
Διάφοροι τύποι καρκίνου: που συμπεριλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου, του οισοφάγου, των νεφρών, των ωοθηκών και του παγκρέατος.
Οστεοαρθρίτιδα γόνατος
Χολολιθίαση
Θρόμβωση
Ουρική αρθρίτιδα
Αυξημένος κίνδυνος θνησιμότητας σε σύγκριση με άτομα με υγιή ΔΜΣ
Εάν σας ανησυχεί οποιαδήποτε από αυτές τις ασθένειες και το πώς σχετίζονται με το ΔΜΣ σας, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για περαιτέρω πληροφορίες και αξιολόγηση.
Τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι η κατανομή του λίπους και η σύσταση του σώματος διαφέρουν μεταξύ συγκεκριμένων εθνοτικών ομάδων.
Τα άτομα μιας συγκεκριμένης εθνοτικής καταγωγής μπορεί να διατρέχουν υψηλότερους ή χαμηλότερους κινδύνους υγείας, σε σύγκριση με άτομα διαφορετικής εθνοτικής καταγωγής με τον ίδιο ΔΜΣ.
Αυτό σημαίνει ότι ορισμένες ομάδες μπορεί να έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση για την εμφάνιση παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως για παράδειγμα σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ή καρδιακές παθήσεις. Επομένως, με βάση τη γενετική σας, μπορεί να διατρέχετε μεγαλύτερους κινδύνους υγείας που σχετίζονται με το υπερβολικό βάρος.
Αυτό έχει οδηγήσει σε προτάσεις για συγκεκριμένα όρια ΔΜΣ, με βάση την εθνοτική προέλευση.
Για παράδειγμα, έχουν προταθεί χαμηλότερες τιμές ΔΜΣ για συγκεκριμένους ασιατικούς πληθυσμούς, όπως η μείωση των τιμών ορίου ΔΜΣ κατά 3 μονάδες για τους πληθυσμούς της Ινδονησίας, της Σιγκαπούρης και του Χονγκ Κονγκ.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι ασιατικοί πληθυσμοί τείνουν να έχουν μεγαλύτερη ποσότητα σωματικού λίπους με χαμηλότερο ΔΜΣ. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος σχετικών επιπλοκών υγείας σε σύγκριση με άλλους πληθυσμούς.
Στην ενότητα που ακολουθεί, οι έρευνες καταδεικνύουν τη σχέση μεταξύ του ΔΜΣ και των διαφορετικών εθνοτικών προελεύσεων. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να ληφθούν υπόψη για να καθοριστεί αν η ανάληψη δράσης είναι η σωστή επιλογή για εσάς.
Σε μια μελέτη που συνέκρινε τους πληθυσμούς Ινδών, Μαλαισιανών, Κινέζων και Καυκάσιων της Σιγκαπούρης, οι Ινδοί παρουσίασαν το υψηλότερο ποσοστό σωματικού λίπους σε ισοδύναμους ΔΜΣ. Τα υψηλότερα ποσοστά σωματικού λίπους έχουν συσχετιστεί με αυξημένους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου.
Οι ινδικοί πληθυσμοί βρέθηκε ότι έχουν την ίδια ποσότητα σωματικού λίπους με ΔΜΣ 26, όπως οι καυκάσιοι πληθυσμοί με ΔΜΣ 30- το όριο για να θεωρηθεί κάποιος παχύσαρκος.
Σε σύγκριση με τις καυκάσιες, κινεζικές και ιθαγενείς εθνοτικές ομάδες, μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι πληθυσμοί της Νότιας Ασίας είχαν υψηλότερη αναλογία σωματικού λίπους προς άλιπη μάζα. Αυτό υποδηλώνει ότι οι πληθυσμοί της Νότιας Ασίας διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη.
Οι πληθυσμοί νοτιοασιατικής καταγωγής που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο παρουσίασαν υψηλότερα ποσοστά στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου σε σχέση με τους καυκάσιους. Τόσο η στεφανιαία νόσος, όσο και το εγκεφαλικό επεισόδιο σχετίζονται με το σωματικό λίπος και την κατανομή του στο σώμα.
Μια μελέτη σε πληθυσμούς της Ανατολικής Ασίας διαπίστωσε ότι τα άτομα με ΔΜΣ 25 ή υψηλότερο, είχαν αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας από καρδιαγγειακές παθήσεις, στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο, σε σύγκριση με το εύρος αναφοράς που σχετίζεται συνήθως με έναν δεδομένο ΔΜΣ.
Στη μελέτη των πληθυσμών της Ταϊβάν, παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση των κινδύνων θνησιμότητας με ΔΜΣ μεγαλύτερο ή ίσο του 25. Τα ευρήματα αυτά ενισχύουν την ανάγκη να οριστεί διαφορετικά η παχυσαρκία στους πληθυσμούς της Ανατολικής Ασίας, μειώνοντας το όριο του ΔΜΣ κατά 5 μονάδες- από 30 σε 25.
Ομοίως, τα δεδομένα για τους ιαπωνικούς πληθυσμούς έδειξαν ότι η παχυσαρκία θα πρέπει να κατηγοριοποιείται ως ΔΜΣ μεγαλύτερος ή ίσος του 25.
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασιατικοί πληθυσμοί είχαν υψηλότερο ποσοστό σωματικού λίπους σε σύγκριση με τους καυκάσιους, για έναν δεδομένο ΔΜΣ. Οι ασιατικοί πληθυσμοί έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης συνοδών παθήσεων, όπως σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, υπέρτασης και υπερλιπιδαιμίας.
Σε μια μελέτη στον ταϊλανδέζικο πληθυσμό, η περιφέρεια μέσης αποδείχθηκε ότι αποτελεί καλύτερο προγνωστικό παράγοντα του σακχαρώδους διαβήτη από τον ΔΜΣ. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι περισσότερες μελέτες που αξιολογούν τη συσχέτιση του ΔΜΣ με τους κινδύνους θνησιμότητας, έχουν διεξαχθεί σε πληθυσμούς ευρωπαϊκής καταγωγής (Καυκάσιοι).
Σύμφωνα με μια πολυεθνοτική μελέτη στη Σιγκαπούρη, οι μαλαισιανοί πληθυσμοί είχαν υψηλότερο ποσοστό σωματικού λίπους από τους καυκάσιους με ισοδύναμο ΔΜΣ. Τα δεδομένα υπέδειξαν ότι η μέση ποσότητα σωματικού λίπους σε παχύσαρκους Καυκάσιους (ΔΜΣ 30) μπορούσε να εντοπιστεί σε Μαλαισιανούς με ΔΜΣ 27.
Μελέτες σε πληθυσμούς της Νοτιοανατολικής Ασίας στην Καλιφόρνια διαπίστωσαν ότι οι Φιλιππινέζοι και οι Βιετναμέζοι- Αμερικανοί είχαν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, σε σύγκριση με τους Καυκάσιους. Συνεπώς, οι συγκεκριμένοι πληθυσμοί θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι το υπερβολικό βάρος/παχυσαρκία μπορεί να αυξήσει τους παράγοντες κινδύνου για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Ορισμένοι νησιωτικοί πληθυσμοί του Ειρηνικού έχουν χαμηλότερα ποσοστά σωματικού λίπους σε σύγκριση με τους Καυκάσιους με τον ίδιο ΔΜΣ, αν και αυτό δεν ισχύει για όλους τους πληθυσμούς που θεωρούνται «νησιώτες του Ειρηνικού».
Μια μελέτη έδειξε ότι οι κάτοικοι των νησιών του Ειρηνικού που πάσχουν από υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία είχαν σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα για υπέρταση, σε σύγκριση με τους καυκάσιους πληθυσμούς.
Έχει αποδειχθεί ότι οι ιθαγενείς της Χαβάης έχουν 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν σακχαρώδη διαβήτη σε σύγκριση με τους καυκάσιους πληθυσμούς, σε όλες τις κατηγορίες ΔΜΣ.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι, για πληθυσμούς με τον ίδιο ΔΜΣ, οι Μεξικανοί είχαν μεγαλύτερο συνολικό σωματικό λίπος και λιγότερους σκελετικούς μύες σε σύγκριση με τους Καυκάσιους.
Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι οι Μεξικανοαμερικανοί είχαν υψηλότερο επιπολασμό παχυσαρκίας σε σύγκριση με τους Καυκάσιους, αλλά χαμηλότερο επιπολασμό συσχετιζόμενης υπέρτασης.
Ομοίως, έρευνα σε λατινοαμερικάνικους πληθυσμούς στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι έχουν τουλάχιστον διπλάσιες πιθανότητες για σακχαρώδη διαβήτη σε σύγκριση με τους Καυκάσιους, ανεξάρτητα από την κατηγορία ΔΜΣ.
Διάφορες μελέτες σε ισπανόφωνους/λατινοαμερικάνικους πληθυσμούς έχουν δείξει ότι τα όρια του ΔΜΣ και της περιφέρειας μέσης για την πρόβλεψη της πιθανότητας εμφάνισης χρόνιων παθήσεων, θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα σε κάθε εθνοτική ομάδα.
Στις ΗΠΑ, οι διαφορές ΔΜΣ μεταξύ των πληθυσμών ευθύνονται σχεδόν για το 30% της διαφοράς στα ποσοστά θνησιμότητας μεταξύ μαύρων και λευκών γυναικών ηλικίας 40-79 ετών.
Όταν συγκρίνονται καυκάσιοι πληθυσμοί με ΔΜΣ 25, ο αντίστοιχος κίνδυνος για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στους μαύρους πληθυσμούς παρατηρείται σε χαμηλότερους ΔΜΣ (μεταξύ 21-23). Για καυκάσιους πληθυσμούς με ΔΜΣ 30, ο αντίστοιχος κίνδυνος για σακχαρώδη διαβήτη στους μαύρους πληθυσμούς παρατηρείται σε τιμές ΔΜΣ 0,1-4 μονάδες χαμηλότερες (26-29,9).
Μια μελέτη που διεξήχθη στη Σαουδική Αραβία, ανέδειξε τον περιορισμό για τη χρήση του σημερινού ορίου ΔΜΣ (≥30) για τη διάγνωση της παχυσαρκίας στον σαουδαραβικό και ενδεχομένως στον αραβικό πληθυσμό. Η μελέτη πρότεινε τη μείωση του ορίου ΔΜΣ για την παχυσαρκία σε 27, προκειμένου να αντανακλώνται με ακρίβεια οι κίνδυνοι υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία στους εν λόγω πληθυσμούς.
Σε μια μελέτη που διεξήχθη στη Σουηδία, ο κίνδυνος σακχαρώδους διαβήτη των παχύσαρκων Καυκάσιων (ΔΜΣ 30) ήταν ίδιος με αυτόν των Ιρακινών ανδρών με ΔΜΣ 28,5 και των Ιρακινών γυναικών με ΔΜΣ 27,5.
Αυτό αποτελεί έναν από τους κύριους προσδιοριστικούς παράγοντες του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, υποδεικνύοντας μεγαλύτερο κίνδυνο για τους ιρακινούς πληθυσμούς σε σχέση με τους καυκάσιους με το ίδιο επίπεδο ΔΜΣ.
Παρατηρώντας τον πληθυσμό στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας, οι ερευνητές ανέφεραν ότι οι γυναίκες με παχυσαρκία είχαν υψηλότερο κίνδυνο προδιαβήτη, σακχαρώδους διαβήτη και δυσλιπιδαιμίας. Οι άνδρες με παχυσαρκία στην ίδια πληθυσμιακή ομάδα είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες για υψηλή αρτηριακή πίεση.
Οι υπό μελέτη λευκοί/καυκάσιοι πληθυσμοί αποδείχθηκε ότι έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο θνησιμότητας που σχετίζεται με υψηλότερο ΔΜΣ, σε σύγκριση με τους μαύρους πληθυσμούς με αντίστοιχα επίπεδα ΔΜΣ.
Οι ερευνητές παρατήρησαν μεγαλύτερο κίνδυνο, που σχετίζεται με την παχυσαρκία, για στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιοπάθεια στους λευκούς/καυκάσιους πληθυσμούς.
Ο ΔΜΣ μπορεί να είναι παραπλανητικός για ορισμένες περιπτώσεις. Έρευνες έχουν δείξει ότι ο ΔΜΣ μπορεί να προβλέψει με μικρότερη ακρίβεια τους κινδύνους παθήσεων για ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες:
Ηλικιωμένοι
Αθλητές
Άνθρωποι με ψηλό ή κοντό ανάστημα
Τύποι σώματος με περισσότερη μυϊκή μάζα
Σε ορισμένους πληθυσμούς, όπως οι κορυφαίοι αθλητές ή οι bodybuilders, ο αυξημένος ΔΜΣ δε σχετίζεται άμεσα με την κατάσταση της υγείας τους. Η αυξημένη μυϊκή τους μάζα, και συνεπώς το βάρος τους, αυξάνει τον ΔΜΣ τους.
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει πώς διαφέρουν τα μέσα ποσοστά σωματικού λίπους σε συγκεκριμένες ομάδες και κατηγορίες:
Περιγραφή | Άνδρες | Γυναίκες |
Βασικό λίπος | 2 - 5 % | 10 - 13 % |
Αθλητές | 6 - 13 % | 14 - 20 % |
Γυμνασμένοι | 14 - 17 % | 21 - 24 % |
Αποδεκτό | 18 - 24 % | 25 - 31 % |
Παχυσαρκία | >25 % | >32 % |
Επί του παρόντος, δεν υπάρχει διαφορετικός υπολογισμός του ΔΜΣ για γυναίκες και άνδρες. Ωστόσο, ενώ το φύλο δε λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό του ΔΜΣ, οι φυσιολογικές διαφορές μεταξύ των δύο φύλων μπορεί να συνεπάγονται διαφορά στον βαθμό κινδύνου, για έναν δεδομένο ΔΜΣ.
Άνδρες:
Όσον αφορά την κατανομή του βάρους, έχει αναφερθεί ότι οι άνδρες τείνουν να συσσωρεύουν σωματικό λίπος στο άνω μέρος του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της κοιλιάς.
Η κοιλιακή παχυσαρκία και η υψηλότερη συγκέντρωση σπλαχνικού λίπους στους άνδρες, οδηγούν σε υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής νόσου και σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.
Γυναίκες:
Ενώ οι γυναίκες τείνουν να έχουν υψηλότερο ποσοστό σωματικού λίπους από τους άνδρες, η εναπόθεση λίπους στις γυναίκες τείνει να κατανέμεται στους γοφούς και τους γλουτούς.
Λόγω των διαφορών στην εναπόθεση λίπους, οι γυναίκες μπορεί να διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης συνοδών παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, σε σύγκριση με τους άνδρες με ίδιο ή παρόμοιο ΔΜΣ.
Ο υπολογισμός του ΔΜΣ ενηλίκων δε λαμβάνει υπόψη την ηλικία. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι ενώ η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο θνησιμότητας σε οποιαδήποτε ηλικία, η συσχέτιση αυτή είναι πολύ μεγαλύτερη για άτομα κάτω των 50 ετών.
Έχει αποδειχθεί ότι η επιταχυνόμενη αύξηση του σωματικού βάρους κατά την παιδική ηλικία, συνεπάγεται περαιτέρω αύξηση του σωματικού βάρους κατά την εφηβεία και την ενηλικίωση. Η αύξηση του βάρους στην παιδική ηλικία αποτελεί ισχυρό δείκτη για παχυσαρκία στην ενήλικη ζωή. Μια μελέτη δείχνει ότι το 40% των παιδιών με παχυσαρκία θα γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες.
Ενώ ο ΔΜΣ ερμηνεύεται διαφορετικά για τα παιδιά και τους εφήβους σε σύγκριση με τους ενήλικες, όλο και περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι οι κατευθυντήριες γραμμές για τον ΔΜΣ θα πρέπει να είναι επίσης προσαρμοσμένες ανά ηλικία και για τους ενήλικες
Η ερμηνεία του ΔΜΣ στα παιδιά και τους εφήβους εξαρτάται τόσο από την ηλικία, όσο και από το φύλο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα κορίτσια και τα αγόρια αναπτύσσονται με διαφορετικούς ρυθμούς, με το σωματικό λίπος να ποικίλλει κατά τη διάρκεια των αναπτυξιακών σταδίων, όπως η εφηβεία. Χρησιμοποιούνται ειδικές καμπύλες (BMI percentiles) ανάλογα με ηλικία και φύλο (CDC/WHO growth charts).
Η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί ισχυρό προγνωστικό παράγοντα διαφόρων παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, η δυσλιπιδαιμία και η υπνική άπνοια. Τα παχύσαρκα παιδιά είναι επίσης πιο πιθανό να υποφέρουν από ψυχολογική δυσφορία. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει χαμηλή αυτοεκτίμηση, αγχώδεις διαταραχές και καταθλιπτικά συμπτώματα.
Εάν είστε γονέας που ανησυχεί για την υγεία του παιδιού σας σε σχέση με το βάρος του, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για καθοδήγηση σχετικά με τη διαχείριση βάρους και τις πιθανές επιλογές αντιμετώπισης.
Η σύνθεση του σώματός μας αλλάζει φυσικά με την πάροδο του χρόνου. Η αύξηση του σωματικού λίπους είναι στατιστικά πιθανό να συμβεί στην ενήλικη ζωή, ενώ η συνολική μυϊκή μάζα μειώνεται επίσης με τα χρόνια.
Η μυϊκή μάζα και δύναμη θεωρούνται σημαντικές για τη διατήρηση της σωματικής δραστηριότητας.
Μελέτες έχουν δείξει ότι όταν χρησιμοποιούνται οι τυπικοί υπολογισμοί του ΔΜΣ, το ελαφρώς υπέρβαρο συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας σε σύγκριση με το «φυσιολογικό» εύρος βάρους στους ηλικιωμένους.
Ο τυπικός υπολογισμός του ΔΜΣ μπορεί επίσης να υποεκτιμήσει ή να υπερεκτιμήσει την ποσότητα του περιττού λίπους που φέρουν τα ηλικιωμένα άτομα. Ως εκ τούτου, εκτιμήσεις όπως η περιφέρεια μέσης συνιστώνται ως καλύτερες επιλογές για τη μέτρηση του σωματικού λίπους στους ηλικιωμένους.
Η διάγνωση της παχυσαρκίας δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στη μέτρηση του ΔΜΣ. Ωστόσο, ο ΔΜΣ μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό των ατόμων που θα είχαν βελτίωση της υγείας τους από τη διαχείριση της παχυσαρκίας.
Οι διαγνωστικές εξετάσεις ζητούνται συχνά κατά τις αρχικές αξιολογήσεις της παχυσαρκίας, με στόχο την ανίχνευση μεταβολικών προβλημάτων και την εξατομίκευση των επιλογών αντιμετώπισης. Ο διαγνωστικός έλεγχος περιλαμβάνει συνήθως διάφορους τύπους εργαστηριακών εξετάσεων:
HbA1C
Ηλεκτρολύτες, εξετάσεις νεφρικής λειτουργίας (κρεατινίνη, eGFR)
Ολική χοληστερόλη, χοληστερόλη HDL και LDL, τριγλυκερίδια
Αμινοτρανσφεράση αλανίνης (ALT)
Προληπτικό έλεγχος για καρκίνο, ανάλογα με την ηλικία
Εκτός από αυτές τις εξετάσεις, οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να ακολουθήσουν μια ολοκληρωμένη διαγνωστική προσέγγιση για να κατανοήσουν τις υποκείμενες αιτίες της παχυσαρκίας. Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση αποσκοπεί στην ανακάλυψη πιθανών παραγόντων που συμβάλλουν στην παχυσαρκία ενός ατόμου και συνεπώς στην παροχή εξατομικευμένου προγράμματος αντιμετώπισης.
Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τις ολοκληρωμένες μεθόδους διάγνωσης της παχυσαρκίας.
Για την καλύτερη κατανόηση της υγείας, μπορεί να πραγματοποιηθούν και άλλες διαγνωστικές εξετάσεις και μετρήσεις παράλληλα με τον ΔΜΣ (για παράδειγμα, της περιφέρειας μέσης).
Η περιφέρεια μέσης αποτελεί έμμεσο μέσο μέτρησης του κοιλιακού λίπους, ενώ ο ΔΜΣ αποτελεί μια αναπαράσταση του συνολικού σωματικού λίπους. Επομένως, η περιφέρεια μέσης αναφέρεται ως το ακριβέστερο μέσο μέτρησης των κινδύνων υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως η συννοσηρότητα και η θνησιμότητα.
Οι ερευνητές συστήνουν τη χρήση της μέτρησης περιφέρειας μέσης συνδυαστικά με τον ΔΜΣ για την ακριβέστερη αξιολόγηση των παραγόντων κινδύνου για την υγεία ενός ατόμου.
Ανεξάρτητα από το ΔΜΣ, εάν έχετε ανησυχίες για την υγεία σας θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Τα προγράμματα διαχείρισης βάρους μπορεί να είναι κατάλληλα, εάν οι διαστάσεις της μέσης σας είναι ή υπερβαίνουν:
Άνδρες: 94cm (37in) ή περισσότερο
Οι μεγαλύτερες περιφέρειες μέσης συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για την υγεία. Μπορεί να θέλετε να εξετάσετε προγράμματα αντιμετώπισης της παχυσαρκίας, εάν οι μετρήσεις της μέσης σας είναι οι εξής:
Άνδρες: 102cm (40in) ή περισσότερο
Συνήθως, τα άτομα που πάσχουν από παχυσαρκία παρουσιάζουν διάφορες παθήσεις, που είναι ευρέως γνωστές ως μεταβολικό σύνδρομο.
Ο έλεγχος για μεταβολικό σύνδρομο συνιστάται για την πλειονότητα των ατόμων με υψηλό ΔΜΣ.
Αυτός περιλαμβάνει την αναζήτηση των μεταβολικών παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με την παχυσαρκία, συμπεριλαμβανομένων των παρακάτω:
Περιφέρεια μέσης
Υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων
Επίπεδα «καλής» HDL χοληστερόλης
Επίπεδα «κακής» LDL χοληστερόλης
Υψηλή αρτηριακή πίεση
Επίπεδο σακχάρου στο αίμα
Πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον τρεις παράγοντες μεταβολικού κινδύνου για να διαγνωστείτε με μεταβολικό σύνδρομο. Ως εκ τούτου, το μεταβολικό σύνδρομο ορίζεται ως ένα σύνολο καταστάσεων, το οποίο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου, σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η σχέση μεταξύ της παχυσαρκίας και των επιπλοκών που σχετίζονται με την παχυσαρκία είναι ισχυρή, αλλά όχι απόλυτη.
Ορισμένα άτομα που ζουν με παχυσαρκία δεν παρουσιάζουν μεταβολικό σύνδρομο και αναφέρεται ότι έχουν περιορισμένους κινδύνους υγείας με υψηλότερους ΔΜΣ. Αυτή η ομάδα ορίζεται ως μεταβολικά υγιή παχύσαρκα άτομα.
Τα άτομα αυτά έχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη και καρδιακών παθήσεων, σε σύγκριση με άλλα άτομα με παχυσαρκία που πάσχουν από μεταβολικό σύνδρομο.
Ωστόσο, οι κλινικές κατευθυντήριες γραμμές διευκρινίζουν ότι τα μεταβολικά υγιή παχύσαρκα άτομα δε μπορούν να θεωρηθούν «ιατρικά υγιή». Διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο θνησιμότητας, καθώς και άλλων μη μεταβολικών παθήσεων, όπως κατάθλιψη, πόνο στην πλάτη και υπνική άπνοια.
Παρά την απουσία μεταβολικών παραγόντων κινδύνου, μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα μεταβολικά υγιή άτομα που ζουν με παχυσαρκία ήταν πιθανό να αναπτύξουν μεταβολικές ανωμαλίες εντός 10 ετών. Αυτό σημαίνει ότι εξακολουθούν να κινδυνεύουν να εξελιχθούν σε μεταβολικά μη υγιή άτομα.
Εάν δεν παρουσιάζετε συμπτώματα χρόνιας πάθησης που σχετίζονται με την παχυσαρκία, μπορείτε να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για αξιολόγηση των παραγόντων μεταβολικού κινδύνου.
Η υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής μπορεί να βοηθήσει αυτή την ομάδα αυξημένου κινδύνου να αποτρέψει τις ιατρικές επιπλοκές και να αποφύγει περαιτέρω αύξηση του σωματικού βάρους.
Ο BMI επινοήθηκε από τον Βέλγο μαθηματικό Lambert Adolphe Jacques Quetelet, στα μέσα του 19ου αιώνα.
Παρότι δεν ήταν γιατρός, ο Quetelet εισήγαγε την έννοια του κοινωνικού μέσου όρου. Υπέδειξε τη σχέση μεταξύ βάρους και ύψους σε αυτό που έγινε για πρώτη φορά γνωστό ως «δείκτης Quetelet».
Οι Keys et al. έκαναν αργότερα δημοφιλή τη μέτρηση, περιγράφοντάς την ως Δείκτη Μάζας Σώματος και χρησιμοποιώντας την ως μέτρο κατηγοριοποίησης σε πληθυσμιακές μελέτες.
Ο ΔΜΣ έχει υιοθετηθεί στις σύγχρονες ιατρικές πρακτικές, ιδίως στις δυτικές κοινωνίες με αυξανόμενα ποσοστά παχυσαρκίας.
Ο ΔΜΣ είναι μια απλή και αντικειμενική μέτρηση, η οποία μπορεί εύκολα να πραγματοποιηθεί από έναν γιατρό ή οποιονδήποτε ανησυχεί για την υγεία του.
Ωστόσο, πέρα από τους περιορισμούς που συζητήθηκαν προηγουμένως, μπορείτε επίσης να θεωρήσετε ότι οι μετρήσεις του ΔΜΣ δε λαμβάνουν υπόψη τα εξής:
Κληρονομικούς παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με παθήσεις οι οποίες σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως το μεταβολικό σύνδρομο.
Περιβαλλοντικούς παράγοντες και παράγοντες του τρόπου ζωής που μπορούν να συμβάλουν στον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων, εκτός της παχυσαρκίας.
Ατομική κατανομή του σωματικού λίπους.
Είναι επίσης σημαντικό να θυμάστε ότι η παχυσαρκία δεν αποτελεί απόλυτο δείκτη κακής υγείας, όπως ακριβώς και το «φυσιολογικό» βάρος δε σημαίνει ότι είστε υγιείς.
Ο ΔΜΣ σας δεν σας καθορίζει, αλλά η γνώση και η κατανόηση του ΔΜΣ σας μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο για να αναλάβετε την ευθύνη της υγείας σας.
Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για να συζητήσετε σχετικά με το βάρος και την κατάσταση της υγείας σας και να αξιολογήσετε τις ενέργειες που μπορεί να απαιτούνται.
Υπάρχει μια ισχυρή σχέση μεταξύ της ποσότητας σωματικού λίπους που έχει ένα άτομο και των επιπτώσεων στην υγεία του. Μελέτες έχουν καταδείξει τους κινδύνους υγείας που σχετίζονται και με τα δύο άκρα του εύρους του ΔΜΣ.
Διάφοροι παράγοντες (όπως η εθνότητα και η γενετική), ανεξάρτητοι του βάρους, μπορούν να σας θέσουν σε κίνδυνο για την εμφάνιση χρόνιων παθήσεων. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε αυτούς τους παράγοντες και πώς μπορεί να συμβάλλουν στον κίνδυνο που διατρέχετε αν πάσχετε από παχυσαρκία.
Επίπεδα ΔΜΣ μεγαλύτερα ή ίσα του 30 συνδέονται με αυξημένη θνησιμότητα και κίνδυνο επιπλοκών υγείας. Οι εξετάσεις παχυσαρκίας θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα όρια του ΔΜΣ.
Υπάρχουν «μεταβολικά υγιή» άτομα με υψηλό ΔΜΣ, τα οποία έχουν περιορισμένα προβλήματα υγείας. Ωστόσο, η παχυσαρκία μπορεί να αυξήσει άλλους κινδύνους για την υγεία αυτών των ατόμων, σε σύγκριση με άτομα με χαμηλότερο ΔΜΣ.
Για την πλειονότητα των ατόμων με παχυσαρκία συνιστάται η εξέταση για μεταβολικό σύνδρομο.
Η κατανόηση του ΔΜΣ σας μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε ένα υγιές εύρος βάρους και να προσδιορίσετε τον καλύτερο τρόπο για να το επιτύχετε ή να το διατηρήσετε, σε συνεργασία με την ομάδα υγείας σας. Για τις περισσότερες πληθυσμιακές ομάδες, η ύπαρξη ΔΜΣ άνω του 25 αυξάνει τους παράγοντες κινδύνου για την υγεία.
Ο ΔΜΣ σας θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως κατευθυντήρια γραμμή και ως πρώτο βήμα για την κατανόηση του βάρους και του ύψους σας. Οι επαγγελματίες υγείας συνιστούν την τήρηση μιας υγιεινής διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής, ανεξάρτητα από τον υφιστάμενο ΔΜΣ σας.
Για ΔΜΣ ίσο ή μεγαλύτερο του 25, μπορεί να απαιτούνται και άλλες ενέργειες εκτός της διατροφής και της σωματικής άσκησης. Η συμβουλή του γιατρού σας είναι ο καλύτερος τρόπος για να προσδιορίσετε τις σωστές λύσεις για εσάς.
Εάν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες σχετικά με το βάρος σας, ζητήστε ιατρική συμβουλή.