Go to the page content
Παχυσαρκία | 6 λεπτά ανάγνωσης

Το μεγάλο ζήτημα: Είναι η παχυσαρκία νόσος;

Όλο και περισσότεροι ειδικοί αναγνωρίζουν την παχυσαρκία ως νόσο. Αυτό αποτελεί έκπληξη για μερικούς και μια ανακούφιση για άλλους, ιδίως για εκείνους που ζουν με παχυσαρκία. Γιατί όμως η παχυσαρκία είναι νόσος, και όχι απλώς έλλειψη θέλησης ή θέμα τρόπου ζωής; Μέρος της απάντησης κρύβεται στο γεγονός ότι η παχυσαρκία είναι περισσότερα από αυτό που φαίνεται. Για την ακρίβεια, πολλά περισσότερα.

Λονδίνο, 2018. Μια ομάδα ειδικών προσέρχεται σε μια συνεδρίαση του συμβουλίου της Βασιλικής Ιατρικής Ακαδημίας (Royal College of Physicians, RCP) για να συζητήσει εάν η παχυσαρκία θα πρέπει να αναγνωρίζεται ως νόσος ή όχι. Ο Dr. Andrew Goddard ακούει προσεκτικά. Κι έτσι πρέπει. Μόλις λίγους μήνες πριν, είχε εκλεγεί ως ο 121ος πρόεδρος του RCP, ο νεαρότερος σε ηλικία πρόεδρος εδώ και 400 χρόνια.

Για εκείνον, αυτή η συνάντηση δεν είναι παιχνίδι λέξεων. Είναι ένα σοβαρό ζήτημα που θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι βλέπουν και αντιμετωπίζουν την παχυσαρκία. Στο τέλος, η ψηφοφορία αναδεικνύει πως η παχυσαρκία είναι νόσος. Μία χρόνια, αλλά αντιμετωπίσιμη νόσος που επηρεάζεται όχι μόνο από τα γονίδιά μας, αλλά και από το σύγχρονο περιβάλλον στο οποίο ζούμε.

«Είναι σημαντικό για την δημόσια υγεία να αφαιρέσουμε το στίγμα που σχετίζεται με την παχυσαρκία. Δεν είναι επιλογή ενός τρόπου ζωής που προκαλείται από τη λαιμαργία ενός ατόμου, αλλά μία νόσος που προκαλείται από ανισότητες στην υγεία, γενετικές επιρροές και κοινωνικούς παράγοντες», λέει ο Dr. Andrew Godard3.

Η επιστήμη που ασχολείται με την παχυσαρκία

Η ομάδα του Dr. Andrew Goddard δεν είναι η πρώτη που συζήτησε σε βάθος το θέμα της παχυσαρκίας. Σε όλο τον κόσμο, παρόμοιες ομάδες εργασίας στελεχωμένες από ειδικούς κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα, το οποίο συχνά προκαλεί έντονες συζητήσεις στα μέσα ενημέρωσης. Η παχυσαρκία εξακολουθεί να θεωρείται ως ένα απλό ζήτημα του τρόπου ζωής, το οποίο συνδέεται με τη μεγάλη ποσότητα φαγητού που καταναλώνεται σε συνδυασμό με το χαμηλό επίπεδο άσκησης. Πρόσληψη και κατανάλωση ενέργειας. Ακούγεται απλό, έτσι δεν είναι; Όμως δεν είναι και σωστό σύμφωνα με την επιστήμη.

Για να κατανοήσουμε το γιατί, ας ξεκινήσουμε με ένα σύντομο νοητικό πείραμα.

Φανταστείτε μια νόσο η οποία:

  • Θέτει τους ανθρώπους σε υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης ή επιδείνωσης άλλων σοβαρών παθήσεων, όπως η καρδιαγγειακή νόσος, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, η αυξημένη αρτηριακή πίεση, η υψηλή χοληστερόλη, η αποφρακτική άπνοια ύπνου, μερικές μορφές καρκίνου, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, η υπογονιμότητα και άλλες.
  • Αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός ανταποκρίνεται στις θεραπείες. Δεν αντιδρά στις θεραπείες που ήταν αποτελεσματικές έως τώρα.
  • Ενισχύεται διαρκώς από τις συνθήκες που επικρατούν στο περιβάλλον της καθημερινότητάς μας.
  • Επηρεάζει τους ανθρώπους για μια ζωή.

Ωστόσο, οι άνθρωποι που ζουν με τη συγκεκριμένη νόσο, σπάνια αναζητούν ιατρική βοήθεια, επειδή πιστεύουν ότι πρέπει να την αντιμετωπίσουν μόνοι τους.

Έχοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, δεν θα θεωρούσατε ότι η συγκεκριμένη νόσος αποτελεί ένα σοβαρό ιατρικό πρόβλημα;

«Απώλεια βάρους που ισοδυναμεί με μόλις 5% του συνολικού βάρους είναι αρκετή για να μειώσει τον κίνδυνο ορισμένων επιπλοκών για την υγεία που σχετίζονται με το βάρος, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση.»

-Warkentin et al. The effect of weight loss on health‐related quality of life: systematic review and meta‐analysis of randomized trials.

Νέα ελπίδα για καλύτερη υγεία

Αυτή η νόσος δεν είναι ούτε φανταστική ούτε αόρατη. Υπάρχει και ονομάζεται παχυσαρκία. Οι άνθρωποι που ζουν με παχυσαρκία τη θυμούνται σε καθημερινή βάση: στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στα καταστήματα ένδυσης, στα πάρκα ή ακόμα και κατά το δείπνο με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Ωστόσο, το σωματικό μέγεθος είναι ο λιγότερο σημαντικός παράγοντας της παχυσαρκίας. Οι σημαντικοί παράγοντες είναι εκείνοι που δεν μπορείτε να δείτε.

Τα καλά νέα είναι ότι η παχυσαρκία είναι μια αντιμετωπίσιμη νόσος και οι άνθρωποι που ζουν με αυτήν εξακολουθούν να μπορούν να βελτιώσουν την υγεία και την ευεξία τους. Στην πραγματικότητα, απώλεια βάρους που ισοδυναμεί με μόλις 5% του συνολικού βάρους είναι αρκετή για να μειώσει τον κίνδυνο ορισμένων επιπλοκών για την υγεία που σχετίζονται με το βάρος, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση.

Ωστόσο, για τη διαχείριση του βάρους δεν υπάρχουν γρήγορες λύσεις. Για να χάσουν βάρος και να διατηρήσουν το αποτέλεσμα, τα άτομα με παχυσαρκία χρειάζονται συνεχή κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση και φροντίδα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να αναγνωρίζεται η παχυσαρκία ως νόσος και να αντιμετωπίζεται με τη χρήση των τελευταίων επιστημονικών εξελίξεων.

Δεν υπάρχει ίδια θεραπεία για όλους

Αν και το πρόβλημα της παχυσαρκίας είναι κοινό για πολλούς ανθρώπους, ο κάθε άνθρωπος χρειάζεται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας. Όλοι έχουμε διαφορετικά γονίδια, κατάσταση υγείας, βιώματα, προσωπικότητα και περιβάλλον. Και ας μην ξεχνάμε ότι δεν κινητοποιούμαστε όλοι από τους ίδιους στόχους. Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπείας απαιτεί πιθανώς έναν συνδυασμό διαφορετικών θεραπευτικών επιλογών για την κάλυψη των αναγκών ενός ατόμου.

Ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός παρόχων υγειονομικής περίθαλψης κατανοούν πώς μπορούν να βοηθήσουν

Όλο και περισσότεροι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης αναγνωρίζουν την πολυπλοκότητα της παχυσαρκίας και μαθαίνουν πώς μπορούν να βοηθήσουν. Επιπλέον οι διαθέσιμες θεραπείες ενημερώνονται και εμπλουτίζονται διαρκώς. Σήμερα περιλαμβάνουν τη συμπεριφορική θεραπεία, τα υποκατάστατα γευμάτων και τις χαμηλές σε θερμίδες δίαιτες, τη φαρμακευτική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας καθώς και τη βαριατρική χειρουργική. Επιπλέον, δεν περιορίζεται απλώς στις τροφές που καταναλώνονται και στο επίπεδο της άσκησης. Η διαχείριση της σύγχρονης παχυσαρκίας περιλαμβάνει την κατανόηση των ατομικών διατροφικών μοτίβων (πώς, πότε και γιατί τρώτε), καθώς και των μοτίβων διάθεσης, ύπνου, στρες και σωματικής δραστηριότητας. Μπορείτε να απευθυνθείται σε έναν κατάλληλο Επαγγελματία Υγείας για να βρείτε τις κατάλληλες θεραπευτικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.

Βιβλιογραφικές αναφορές
  • Royal College of Physicians. Obesity should be recognized as a disease. Council Paper 2018.
  • Royal College of Physicians. RCP calls for obesity to be recognized as a disease. RCP London News 2019. https://www.rcplondon.ac.uk/news/rcp-calls-obesity-be-recognised-disease [Τελευταία προσπέλαση: Ιούνιος 2019]
  • European Medicines Agency. Draft Guideline on clinical evaluation of medicinal products used in weight control 2014.
  • Food and Drug Administration. Guidance for Industry Developing Products for Weight Management 2007.
  • Heuer CA, McClure KJ & Puhl RM. Obesity Stigma in Online News: A Visual Content Analysis. Journal of Health Communication 2001; 16:976–987.
  • Guh et al. The incidence of co-morbidities related to obesity and overweight: A systematic review and meta-analysis. BMC Public Health 2009; 9:88.
  • Luppino et al. Depression and obesity: A meta-analysis of community-based studies. Arch Gen Psychiatry 2010; 67:220–9.
  • Sumithran P & Proietto J. The defence of body weight: a physiological basis for weight regain after weight loss. Clinical Science 2013; 124:231-241.
  • National Institutes of Health. Clinical Guidelines On The Identification, Evaluation, And Treatment Of Overweight And Obesity In Adults 1988.
  • Rand K et al. It is not the diet; it is the mental part we need help with. A multilevel analysis of psychological, emotional, and social well-being in obesity. International Journal of Qualitative Studies on Health and Well-being 2017; 12:1-14.
  • Yumuk V et al. European Guidelines for Obesity Management in Adults. Obesity Facts 2015; 8:402-424.
  • Warkentin et al. The effect of weight loss on health‐related quality of life: systematic review and meta‐analysis of randomized trials. Obes Rev 2014; 15:169–82.
  • Berthoud H, Münzberg H, & Morrison, CD. Blaming the brain for obesity. Gastroenterology 2017; 152(7):1728-1738.
  • Astrup A. Dietary treatment of overweight and obesity. In: Thomas A. Wadden & George A. Bray (eds.). Handbook of Obesity Treatment. New York: Guilford Press 2018: 309-321.
  • Caterson ID et al. Gaps to bridge: Misalignment between perception, reality and actions in obesity. Diabetes Obes Metab 2019; 21(8): 1914-1924
  • Fauser BC, Tarlatzis BC, Rebar RW, et al.
    Consensus on women’s health aspects of polycystic ovary syndrome (PCOS): the Amsterdam ESHRE/ASRM-Sponsored 3rd PCOS
    Consensus Workshop Group. Fertil Steril. 2012; 97:28-38 e25. ,
  • Silvestris E., De Pergola G., Rosania R., Loverro G., Obesity as disruptor of the female fertility, Reprod Biol Endocrinol. 2018 Mar 9;16(1):22

Σχετικά άρθρα

Επιστημονικά αποδεδειγμένες επιλογές για τη διαχείριση του βάρους
Θεραπείες | 2 λεπτά ανάγνωσης

Επιστημονικά αποδεδειγμένες επιλογές για τη διαχείριση του βάρους

Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι αντιμετώπισης της παχυσαρκίας, όπως η συμπεριφορική θεραπεία, η φαρμακευτική αγωγή και η βαριατρική χειρουργική επέμβαση, για τις οποίες μπορείτε να απευθυνθείτε σε έναν κατάλληλο Επαγγελματία Υγείας.

Συνεργαστείτε με τον γιατρό σας και οργανώστε ένα πλάνο
Συμβουλές | 5 λεπτά ανάγνωσης

Συνεργαστείτε με τον γιατρό σας και οργανώστε ένα πλάνο

Η παχυσαρκία είναι μια περίπλοκη νόσος, όχι όμως απαραίτητα και η θεραπεία της. Οι καταρτισμένοι επαγγελματίες υγείας έχουν τις γνώσεις και τα εργαλεία για να αναπτύξουν ένα θεραπευτικό πλάνο που λειτουργεί για εσάς.

Τα συναισθήματα διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη διαχείριση του βάρους
Ψυχολογία | 5 λεπτά ανάγνωσης

Τα συναισθήματα διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη διαχείριση του βάρους

Η κατανάλωση φαγητού για να νιώσουμε καλύτερα αναφέρεται συχνά ως συναισθηματική υπερφαγία και μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο μερικές φορές χρειαζόμαστε ψυχολογική υποστήριξη, αντί για διατροφικές συμβουλές.