Obesitas | 3 min. leestijd

Obesitas: Een beheersbare ziekte met veel oorzaken

Afvallen en gewicht op peil houden wordt vaak gezien als een eenvoudige kwestie van calorieën in en calorieën uit’ - hoeveel je eet en hoeveel je beweegt. De wetenschap heeft echter bewezen dat obesitas vele oorzaken heeft, waarvan sommige verder gaan dan het bewustzijn of de controle van de persoon met obesitas.

"Ik ga sporten, ik eet hele kleine porties, ik doe yoga. Maar ik heb nog steeds overgewicht. Mensen zeggen tegen mij 'eet minder, beweeg meer en dan komt alles goed'. Maar het is echt niet zo eenvoudig”.

Voor Vicki Mooney, een moeder van drie woonachtig in Spanje, was het vragen om hulp van haar arts een keerpunt in haar leven. Hierdoor besefte ze ook dat haar obesitas geen eenvoudige kwestie is van levensstijl, maar eerder een chronische ziekte met veel oorzaken.

Iedereen die zelfs maar een fractie van Vicki’s ervaring heeft meegemaakt, weet het maar al te goed, afvallen is moeilijk. En de kilo’s er afhouden is nog moeilijker. Toch lijkt het een wijd verspreide overtuiging dat mensen die met obesitas leven volledig verantwoordelijk zijn voor hun situatie.

"Genetica, biologie, psychologie, stressniveaus, hormonen, de hoeveelheid en kwaliteit van onze slaap, geneesmiddelen, omgeving en sociaal-economische status kunnen allemaal een rol spelen bij het ontwikkelen van obesitas."

-Wright SM & Aronne LJ. Causes of obesity.

Veel meer dan calorieën in en uit

Het populaire verhaal houdt in dat als we alleen de juiste voeding eten en op de juiste manier sporten, we geen overgewicht hebben. Hoewel dit mechanisme van calorieën in en calorienën uit waar is, is het een dramatische vereenvoudiging - en ook pijnlijk voor degenen die last hebben van obesitas. Afvallen hangt af van de balans tussen hoeveel calorieën we eten en hoeveel calorieën we verbruiken. Maar de oorzaken van de onevenwichtige balans in calorieën zijn complex en variëren van persoon tot persoon.

In plaats daarvan zijn vooraanstaande wetenschappers het erover eens dat mensen die last hebben van overgewicht mogelijk leven met obesitas, wat een chronische ziekte is.

Net zoals vele andere chronische ziekten ontwikkelt obesitas zich gedurende een bepaalde periode. Er zijn vele redenen voor, waarvan sommige verder gaan dan ons bewustzijn of onze controle. Onze psychologie, genetica, hormonen, stressniveaus, de hoeveelheid en kwaliteit van onze slaap, de geneesmiddelen die we innemen en de omgeving waarin we leven, kunnen allemaal een rol spelen.

De eerste stap om obesitas effectief te beheersen, bestaat eruit om te bepalen welke oorzaken een rol spelen – deze oorzaken variëren van persoon tot persoon - en hoe sommige van de obstakels aangepakt kunnen worden.

Referenties

Yumuk V et al. Europese richtlijnen voor het beheersen van obesitas bij volwassenen. Obesity Facts 2015; 8:402-424.
Johnson F, Beeken RJ, Croker H et al. Komen gewichtswaarnemingen bij obese volwassenen in Groot-Brittannië overeen met klinische definities? Analyse van dwarsdoorsnedeonderzoeken van 2007 en 2012. British Medical Journal Open 2014; 4: e005561.
Kaplan L, Golden A, Jinnett K et al. Percepties van barrières voor effectieve obesitaszorg: Resultaten van het National ACTION-onderzoek. Obesitas. 2018; 26:61–69.
Hall KD, Hammond RA, Rahmandad H. Dynamisch samenspel tussen homeostatische, hedonische en cognitieve feedbackcircuits die het lichaamsgewicht reguleren. American Journal of Public Health 2014; 104:7:1169-117
Puhl-RM & Heuer CA. Stigma van obesitas: Belangrijke overwegingen voor de volksgezondheid. American Journal of Public Health. 2010; 100:6:1019-1028.
Wright SM & Aronne LJ. Oorzaken van obesitas. Abdominale beeldvorming 2012; 37:730–732.

Gerelateerde artikelen

Obesitas | 6 min. leestijd

Het grote debat: Is obesitas echt een ziekte?

Waarom is obesitas een ziekte en niet simpelweg een gebrek aan wilskracht of een kwestie van levensstijl? Gedeeltelijk ligt het aan het feit dat obesitas meer inhoudt dan wat men denkt. Veel meer.

Obesitas | 6 min. leestijd

Je hersenen zijn het brein achter je gewicht

Mads Tang-Christensen, hoofd Obesity Research bij Novo Nordisk, legt uit waarom sommige van de belangrijke oorzaken die leiden tot obesitas buiten onze controle vallen – en wat we eraan kunnen doen.

Hulpmiddelen | 5 min. leestijd

Wat is uw Body Mass Index (BMI)?

Uw Body Mass Index (BMI) is een getal dat wordt berekend op basis van uw gewicht en lengte. Het is geen nauwkeurige berekening van het percentage lichaamsvet, maar het is een gemakkelijke manier om te bepalen waar uw gewicht zich situeert in het bereik van gezond tot ongezond.